Kemoterapi kanser hücreleri ile beraber saç hücrelerini de etkiler. Bunun sonucunda saçınız veya vücudunuzdaki diğer tüyler dökülebilir. Bu dökülme alopesi olarak adlandırılır.
Saç dökülmesi kemoterapinin en sık yan etkilerinden birisidir. Ancak bazı kemoterapi ilaçları saçları dökerken bazıları ise hiç saç dökmez veya fark edilmeyecek kadar az miktarda saç döker.
Bazı ilaçlar tamamen saç dökülmesine yol açarken bazısı bölgesel dökülmeye neden olur. Kaş, kirpik, sakal, bıyık, kol, bacaklar gibi vücuttaki diğer tüylerde de dökülme olabilir.
Ancak dökülme öncelikle saçlardan başlar. Bu değişen etkiler ilacın tipine ve dozuna bağlıdır. (Tablo-1 de kemoterapi ilaçları saç dökme potansiyellerine göre gruplandırılmıştır).Genellikle saçlar kemoterapi aldıktan 2-3 hafta sonra dökülmeye başlar.
Tüylerdeki dökülme sizi ruhsal açıdan rahatsız edebilir; birçok hasta saç dökülmesinden üzüntü duyar. Bu duygularınızı paylaşmaktan kaçınmayınız. Daha önce bu deneyimi yaşamış kişilerle konuşmak sizi rahatlatacaktır.
Yine saçlar kemoterapi bittikten 2-3 ay sonra uzamaya başlar. Saç dökülmesinin geçici bir yan etki olduğu unutulmamalıdır. Saçlar ilk çıktığında daha düz ya da kıvırcık olabilir, rengi farklı olabilir. Ancak daha sonra eski haline dönecektir.
Saçlarınız dökülmeden önce alınacak önlemler;
* Size verilen ilaçlar yan etki olarak saçlarınızı dökecekse, tedaviden önce saçlarınızı mümkün olduğunca kısa kestirebilirsiniz.
* Saçınızı traş edebilirsiniz. Bunun için elektrikli traş makinası kullanırsanız kafanızı kesiklerden korursunuz.
* Perma gibi kimyasal maddeler ve sert şampuanlar kullanmaktan kaçınınız. Bu ürünler kafa derinizi kuru ve kaşıntılı hale getirebilir.
* Saçınızı besleyici bir şampuanla yıkayıp ve yumuşak bir havlu ile kurulayınız.
* Saçı aşırı taramak ve fırçalamaktan kaçınınız. Kafa derinizde tahrişi önlemek için yumuşak fırçaları tercih ediniz.
* Saç kurutma makinası kullanmayınız. Eğer saç kurutma makinası kullanacaksanız düşük sıcaklıklarda çalıştırınız. Bigudiler kuru olan saçların zarar görmesini artırabilir. Bigudi ile uyumaktan kaçınınız.
* Saçlarınız dökülürse, bunu kapatmak için peruk kullanabilirsiniz. Eğer bir peruk takmayı planlıyorsanız, saçlarınız dökülmeden kendi saçlarınızın renginde ve şeklinde bir peruk seçebilir, kuaföre giderek peruğu istediğiniz şekilde biçimlendirebilirsiniz. Eğer peruk astarı kafa derinizi tahriş ederse, peruk altına ince pamuk bir eşarp takabilirsiniz.
Saçınız döküldükten sonra alınacak önlemler;
* Kemoterapi aldığınız dönemde cildiniz hassas olur. Bu nedenle, dış etkenlere karşı korunma önlemi almak gerekebilir.
* Dışarı cıktığınız zaman güneş koruyucu krem ya da şapka kullanınız.
* Yine soğuktan şapka ya da eşarp takarak korununuz.
* Uyurken de kafa derisine zarar vermeyecek yumuşak bir eşarp takabilirsiniz.
Saç dökülmesinin, kemoterapi tedavisinin geçici bir yan etkisi olduğunu unutmayınız.
Tablo-1.Kemoterapi İlaçlarının Saç Dökme Potansiyelleri
Yüksek olasılıkla saç dökülmesine neden olan ilaçlar
Orta olasılıkla saç dökülmesine neden olan ilaçlar
Düşük olasılıkla saç dökülmesine neden olan ilaçlar
Adriamisin
Amsakrin
Metotreksat
Danorubisin
Sitarabin
Karmustin
Etoposit
Bleomisin
Mitroksantron
Irinotekan
Busulfan
Mitomisin C
Siklofosfamid
5 Florourasil
Karboplatin
Epirubisin
Melfalan
Sisplatin
Docetaksel
Vinkristin
Prokarbazin
Paklitaksel
Vinblastin
6-Merkaptopurin
Ifosfamid
Lomustin
Sreptozotosin
Vindesin
Tiotepa
Fludarabin
Vinorelbin
Gemsitabin
Raltitreksat
Topotekan
Kapesitabin
Buradaki metin genel bir bilgilendirme olup, hastalıklar değişkenlik gösterebileceğinden kişisel değerlendirme için uzmanınızla görüşününüz.
- See more at:
https://kanser.gov.tr/kanser/kanserle-mucadele-ederken/1180-sac-dokulmesi.html#sthash.QCzTa2pr.dpufhttps://www.sachastaliklari.com/kanser-sac-doker-mi/
