(https://i44.tinypic.com/vqto36.jpg)
İSM-İ A-ZAM NEDİR?
"En güzel isimler (el-esmâü'l-hüsnâ) Allah'ındır. O halde O'na o güzel isimlerle dua edin. Onun isimleri hakkında eğri yola gidenleri bırakın. Onlar yapmakta olduklarının cezasına çarptırılacaklardır." (A'Raf Süresi / 180. Ayet Meali)
Allah Teâlâ'nın Kur'an ve hâdis-i şeriflerde zikredilen isimlerinin en büyüğüdür.
İsm-i A'zam'ı, Allah, isimleri içinde gizlemiştir. Bunun da hikmeti, kullarının bütün Esma-Ül Hüsnaya rağbetini sağlamak, kendisine bütün isimleriyle dua edilmesini te'min etmektir. İsm-i Azam belli olsaydı, insanlar yalnızca o isimle dua ederler, diğer isimleri terkederlerdi. Çünkü İsm-i A'zam'ın Allah katında büyük bir değeri vardır. Bu isimle yapılan duaların mutlaka kabul edildiği rivayet olunmuştur.
İsm-i A'zam'ın Esma-Ül Hüsnadan hangi isim olduğu hakkında, İslâm âlimleri ayrı ayrı kanaatler ileri sürmüşlerdir. Büyük ekseriyetin kanâatı, İsm-i A'zam'ın, lâfza-i Celâl yani Allah ismi olduğudur. Hz. Ali Efendimize göre İsm-i Azam tek isim değildir. Ferd, Hayy, Kayyum, Hakem, Adl, Kuddûs'tan ibaret 6 isimdir.
İmam-ı A'zam'a göre, İsm-i Azam, Hakem ve Adl olmak üzere iki isimdir. Gavs-ı A'zam'ın İsm-i A'zam'ı, Hayy ismidir. İmam-ı Rabbanîye göre de İsm-i Azam, Kayyumdur.
Görüldüğü gibi İslâm büyükleri, İsm-i A'zam'ı farklı isimlerde bulmuştur. Belki de her birinin hususi âlemine tecelli eden İsm-i azam değişik olmuştur.
Esma-Ül Hüsna içinde bir İsm-i Azam olduğu gibi, her isim için de azamî bir mertebe vardır. Bâzan bir ismin azamî mertebesi, İsm-i Azam ile karıştırılır; o isim azamî mertebedeki tecellisi sebebiyle İsm-i Azam sanılır. İsm-i A'zam'ın her âlime göre değişik olmasının bir sebebi de budur.