بسم الله الرحمن الرحيم
وَمَا يَنطِقُ عَنِ الْهَوَى - إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَى
و قال النبي صلي الله عليه وسلم: فَاِذَا نَهَيْتُكُمْ عَنْ شَىْءٍ فَاجْتَنِبُوهُ، وَاِذَا اَمَرْتُكُمْ بِاَمْرٍ فَأْتُوا مِنْهُ مَااسْتَطَعْتُمْ
Muhterem Müslümanlar
İslâm’ın en temel iki kaynağı kitap yani Kur’an ve sahih sünnettir. Kur’an-ı Kerim’den sonra dinin ikinci kaynağı olan sünnet, Resûlullah efendimizin sözleri ve davranışlarıyla, başkalarından gördükleri hakkındaki yargılarının bütününü ifade eder. Sünnet, vahyin açıklayıcısı olarak dinimizde ayrı bir öneme sahiptir. Hayatının her döneminde Allah’ın murakabesi altında bulunmuş olan Hz. Peygamber’in, din ile ilgili konuştukları ve yaptıkları dinî bakımdan önemli ve hatta –duruma göre- bağlayıcı olduğunu bilmemiz ve sünnete bakışımızı buna göre oluşturmamız gerekir.
Kur’an’da mutlak olarak yer alan birçok hükmün ayrıntısı ve uygulanılışı sünnet sayesinde anlaşılır. Kur’an bize “namazı kılın” diye emreder, sünnet ise namazın nasıl kılınacağını açıklar. Kur’an “zekatı verin” derken, sünnet hangi mallardan ve ne kadar zekât verileceğini gösterir. Dolayısıyla Hz. Peygamber’in din ili ilgili yaptığı, söylediği her şey bizim dinî hayatımız için birer ölçüdür. Nitekim Kur’ân-ı Kerîm’de, “Peygamber size neyi verdiyse onu alınız, ve neyi size yasakladıysa ondan da uzak durunuz” buyurulmuştur.[1] Başka bir âyette, “O (Peygamber), nefsinin arzu ve istekleri doğrultusunda konuşmaz. Onun söyledikleri kendisine vahyedilenlerden başka bir şey değildir” denilmektedir.[2] Kur’an’a göre din ile ilgili konularda Peygamber Efendimize itaat Allah’a itaat mânası taşır.[3] Nitekim kendisi de “Size herhangi bir şeyi yasakladığım zaman ondan kesinlikle sakınınız, bir şeyi emrettiğimde de onu, gücünüz yettiği ölçüde yerine getiriniz” buyurmaktadır.[4]
Değerli müminler!
Resûlullah’ın sünneti hayatımızın her safhasında bize rehberlik etmelidir. Zihnimizi kurcalayan pek çok soruya, Hz. Peygamber’den bize intikal ettiği, bilimsel yollarla tesbit edilmiş bulunan sünnetinden cevaplar bulabiliriz. Allah Teâla Kur’ân-ı Kerîm’de “Hayır! Rabbine yemin olsun ki, onlar aralarında çıkan anlaşmazlıklarda seni hakem yapıp, sonra da senin verdiğin hükme karşı içlerinde bir burukluk duymadan tam anlamıyla teslim olmadıkça iman etmiş olmazlar” buyurmaktadır.[5] Evet; bugün, problemlerimizi kendisine arzedebileceğimiz Hz. Peygamber aramızda yok. Ama –çok şükür ki- onun hadisleri ve sünneti bize yol göstermeye devam etmektedir.
Peygamberimiz efendimizin hayatı her yönüyle bizlere örneklik ve rehberlik edecek zengin bir hazinedir, aziz cemaat. O, bazan kucağında çocuğuyla ya da torunuyla müşfik bir baba veya dede, bazan ashabının arasında bir muallim, Mescid-i Nebevî’nin inşasında bir işçi, insanları adaletle yöneten bir devlet başkanı, bazan da ordusunun başında bir komutandır. Onun bu kuşatıcı örnekliği Kur’ân-ı Kerîm’de, “Andolsun ki, Resûlullah’ta, sizden Allah’a ve ahiret gününe kavuşmayı umanlar ve Allah’ı çok zikredenler için güzel bir örnek vardır” şeklinde ifade edilir.[6]
İslâm ümmeti, onun sünnetini kendilerine rehber edinip, ferdî ve sosyal hayatları için o ahlâk âbidesini örnek ve model aldıkları çağlarda dünyanın en erdemli, en insanî uygarlığını kurmuşlardır. Bu medeniyetin kucakladığı birçok dinden, ırktan, kültürden gelen insan toplulukları asırlarca barış ve huzur içinde bir arada yaşamışlardır.
Hutbemizi İstiklal şairimiz Mehmed Akif’in mısralarıyla bitirelim:
Dünya neye sahipse onun vergisidir hep; Medyûn ona cem’yyeti, medyân ona ferdi.
Medyûndur o mâsûma bütün bir beşeriyet. Yâ Râb! Bizi mahşerde bu ikrâr ile haşret.
Abdulkerim YATĞIN
Maslak Üçyol Camii /Şişli-İstanbul
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Haşir 59/7.
[2] Necm 53/3/4.
[3] Nisâ 4/80.
[4] Buhari, İ’tisam, 2.
[5] Nisa 4/65.
[6] Ahzâb 33/21.
