Muhterem müminler,
İslâm dinini tanımlayan çok temel bazı kavramlar var… Bütün kaynaklarda bizim dinimizin öncelikle tevhid dini olduğu belirtilir. Tevhid inancını ifade eden pek çok âyetin birinde “Sizin ilâhınız bir tek ilâhtır. O’ndan başka tanrı yoktur; O çok merhametli, çok şefkatlidir”[1] buyurulur. Müslüman olmak için okunup inanılması gereken iki cümlelik sözün adı Kelime-i Tevhid, yani “Allah’ı birleme sözü”dür. Kur’an insanları tevhid inancı etrafında bir ve beraber olmaya çağırır. Atalarımız bu davete icabet etmişler, bu davetin cihana yayılması için asırlarca çalışmışlar ve bu sayede Rabbimizin nice lütuflarına nâil olmuşlardır.
Bizim dinimiz rahmet dini, şefkat ve merhamet dinidir, değerli müminler… Kur’ân-ı Kerîm’in bildirdiğine göre Peygamberimiz “âlemlere rahmet”[2] olarak gönderilmiştir. Onun için bizim medeniyetimizde kurdun kuşun hakkı gözetilmiştir. Rahmet peygamberimiz, susuzluktan kıvranan bir köpeğe su verdiği için cenneti kazanmış olan bir iyi kişiyi büyük bir mutlulukla ümmetine örnek göstermiştir. Bu sebeple bizim ecdadımız, cami mimarisinde kuşları bile düşünmüş; sokakta kalmış hayvanlara, yaralı göçmen kuşlara hizmet için, yoksul kızlara çeyiz almak için vakıflar kurmuştur.
Bizim dinimiz sevgi ve kardeşlik dinidir. Kur’an-ı Kerîm’de ve Hz. Peygamber’in hadislerinde inananların kardeş olduğu ve birbirlerine kardeşçe muamele etmeleri, birlikte barış içinde yaşamaları gerektiği bildirilir.
Bizim dinimizin en önemli özelliklerinden biri de çoğulculuğa ve çok kültürlülüğe açık bir dünya görüşünü hazırlamış olan ilkeler taşıması, zengin bir müsamaha kültürü oluşturmasıdır. Nitekim tarihte Müslümanlar farklı din ve ırkların mensuplarına karşı hakkaniyet ve adaletle davranma ilkesini asırlarca yaşatmışlardır. Peygamber Efendimiz, “Ey insanlar! Hepiniz Âdem’in çocuklarısınız; Âdem de topraktan yaratılmıştır” diyerek insanlığın ortak bir özden geldiğini; kardeşliğin asıl, farklılıkların arızî olduğunu bildirmiştir. Yine o, “Bütün insanlık iyâlullahtır (Allah’ın ailesidir)” [3] der. Mukaddes Kitabımız, hepimizin aynı erkek ve kadının çocukları olduğumuzu; kavga etmek için değil, değişik kimlikler geliştirmek suretiyle tanışmak, bilişmek için farklı etnik gruplara ayrıldığımızı bildirir.[4]
Aziz Müslümanlar,
Özellikle bizim milletimiz, asırlar boyunca Balkanlar’dan Anadolu’ya, İstanbul’dan Kudüs’e kadar, hakim olduğu ülkelerde, hem müslümanları hem de çeşitli din mensuplarını bir arada barış içinde yaşatmayı başarmış bir millettir. Çok dinli, çok ırklı, çok kültürlü yapı, bizim medeniyetimizin yüzyıllarca korunmuş olan en önemli, en insanî özelliğidir. Bugün yeni devletlerin oluştuğu eski Osmanlı ülkelerine gittiğimizde bu kapsayıcı kucaklayıcı medeniyetin yüzlerce şahidini görmekteyiz.
Dinî ve millî hasletlerimiz olarak asırlarca yaşattığımız, yukarıda özetlenen İslâm’ın evrensel kardeşlik ve barış ilkelerini bugün de özenle korumak, onlara zarar vermekten sakınmak hepimiz için büyük bir görevdir.
__________________
[1] Bakara, 2/163
[2] Enbiya, 21/107
[3] Müslim, ıtk, 16.]
[4] Hucurât, 49/13
Prof. Dr. Mustafa ÇAĞRICI
İstanbul Müftüsü
