Zekâ gelişimi çocuklarda bazı farklılıklarla birlikte genellikle 1,5 ilâ 2 yaşlarından
itibaren başlamaktadır. Bu yaştan önce görülen zekâ zihnin bir fonksiyonu olup zihnî
gelişim ise ancak 1,5-2 yaşlarından sonra inkişâf edebilmektedir.(80)
Zekânın inkişâfıyla başlayan gelişme seyri 4-6 yaşlarında hızlanmakta ve bu durum
15-16 yaşlarına kadar devam etmektedir. Zekâdaki bu hızlı gelişmeyi 4-6 yaşlarında
belirgin bir şekilde hissetmek mümkündür.(81) Denilebilir ki insan zekâsının yansı dört
yaşına geldiğinde üçte ikisi de altı yaşına geldiğinde teşekkül etmiş durumdadır.(82)
Kelime dağarcığındaki artış ile başlayan zekâ gelişimi(83) en basit öğrenme olayları
ve alışkanlıklar ile bu gelişim seyrine devam eder. (84)
Yapılan araştınnalarda zekânın her çocukta aynı hızla gelişmediği görülmüştür. Bu
farklılık yaş ilerledikçe daha da artmaktadır. Bunda gerek fizikî gelişimin(85) kalıtım ve
beslenmenin gerekse çevre şartlarının rolü olmaktadır. Ailenin sosyo-ekonomik
durumunun yanında eğitim düzeyinin etkisi de unutulmamalıdır. Bütün bu faktörler
yanında zekânın üstünlüğü ya da geriliğinde en büyük rolü kalıtımın oynadığını da
eklemeliyiz. (86)
İki yaşlarından başlayarak çeşitli aşamalarla gelişen zekâ bu gelişimini yirmi yaşından
sonra da devam ettirmektedir. Ne var ki ergenlik çağından sonra görülen zekâ gelişimi
pratik akıl yürütmekten çok mücerred akıl yürütme ve kelime öğrenme şeklinde olmaktadır.
(87)
80. Egemen age s. 103 104
81. Herbert Sorenson Eğitim Psikolojisi (çev. G. Yazgan) İst. 1975 s. 52.
82. Ibrahim Canan Hz. Peygamber' in Sünnetinde Terbiye İst. 1982 s. 78.
83. A. Osman Özcan Gelişim Psikolojisi Ders Notları. İn ÜEF Malatya ts. s. 5.
84. Sorenson age s. 52
85. Binbaşoğlu age s. 103 vd.
86. Jacquin age s. 101; Ayhan age s. 203; Yavuz age s. 3 197.
87. Jersıld age s. 568.
