Dünya için çalışmak
Suâl: Bir hadîs-i şerîfte, "Dünyaya, burada kalacağınız kadar, âhırete de, orada kalacağınız kadar çalışınız!" buyuruluyor. Ne kadar büyük olursa olsun, bir sayının sonsuzun yanındaki değeri sıfır kabûl edildiğine göre, dünya için hiç çalışmamak gerekmez mi?
Cevap: Dinimiz, dünyaya da, âhırete de çalışmayı emretmektedir. Kur'ân-ı kerîmde meâlen (Dünyadan da nasibini unutma!) buyuruluyor. [Kasas 77]
Hadîs-i şerîflerde de buyuruldu ki:
(Dünyanızı ıslâha, düzeltmeye çalışınız! Yarın ölecekmiş gibi de âhıret için amel ediniz!) [Deylemî]
(Hiç ölmeyecekmiş gibi dünya için, yarın ölecekmiş gibi de âhıret için çalışınız!) [İbni Asâkir]
(Sizin hayırlınız, âhıreti için dünyasını, dünyası için âhıretini terk etmiyen ve insanlara yük olmıyandır.) [Deylemî]
Dünya Binektir
İmâm-ı Mâverdi hazretleri buyuruyor ki:
Dünya çalışma yeridir. Hadîs-i şerîfte, (Dünya ne güzel binektir. Ona binin ki, sizi âhırete kavuştursun!) buyuruluyor. Dünya mutlak ma'nâda kötü değildir. Âhıret azığını hazırlıyanlar için servet yurdudur. İbrâhim aleyhisselâm, (Yâ Rabbî ne zamana kadar daha dünyayı takip edeceğim.) dediği zaman Allahü teâlâ buyurdu ki:
(Yâ İbrâhim, böyle konuşma! Çoluk çocuğunun nafakası için çalışmak dünya talebi değil ki ondan şikâyet edilsin!) [Edeb-üd-dünya]
Dünya bir âlet, bir vâsıtadır. Bu vâsıtayı iyi yolda kullanan kazanır, kötü yolda kullanan kaybeder. Meselâ size yeni, güzel bir araba veriyorlar. (Bu araba ile, şu kadar zamanda şu karşıdaki köprüyü geçerseniz, kurtuluşa ereceksiniz.) deniyor. Siz de, arabaya bakıp (Ne kadar da güzelmiş.) diyerek onu sevmekle meşgûl olur, verilen zaman içinde karşıya geçmezseniz, düşman gelir, sizi kıskıvrak yakalar, köprüyü geçemezsiniz. Bu vâsıta, yolcuları sahile çıkaran bir gemi de olabilir. Bu vâsıtaya zamanında binip gitmiyen kurtulamaz. Dinimiz bu vâsıtayı, kötülememiştir. Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki:
(Dünya, âhıretin tarlasıdır.) [Deylemî]
(Dünya, âhıretin köprüsüdür.) [Deylemî]
(Allah rızâsını kazanmak, âhıret azığını temin etmek için, dünya ne güzel yerdir. Allah rızâsını kazanmıyan, âhıret azığını temin etmiyen için de, dünya ne kötü yerdir. Bir kimse, "Allah dünyayı rezil etsin!" derse, dünya da ona, "Hangimiz Rabbimize âsî oluyorsa, Allah onu rezil etsin!" der.) [Hâkim, İbni Lâl]
(Dünyaya sövmeyin; çünkü mü'min için ne güzel bir binektir. Hayra onunla erişilir, şerden onunla kurtulunur.) [Deylemî, İbni Neccâr]
Dünya Sevgisi
Dinimiz, bu bineğin sevgisini kötülemiştir. Yâni "Binek ne güzelmiş." diyerek, onunla meşgûl olup hedefe varmamak kötülenmiştir. Nitekim, hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki:
(Dünya sevgisi bütün günâhların başıdır.) [Beyhekî, İbni Ebiddünya]
Demek ki, bineği sevmekle meşgûl olmayıp, binip bir ân önce saâdet diyârına gitmeye çalışmalıdır!
Bizi maksadımıza ulaştıran bineğin iyi, sağlam olması istenir. Onun için Allahın bize verdiği âkıl, sağlık, mal gibi ni'metleri yerinde kullanmalıdır! Cenâb-ı Hak, dünya saâdetini de istememizi emrediyor. (Ey Rabbimiz, bize dünyada da âhırette de güzellik ver!) diye duâ etmemizi istiyor. (Bekara 201)
Hadîs-i kudsîde de buyuruldu ki:
(Hak teâlâ buyurdu ki, "Ey dünya, bana hizmet edene hizmetçi ol! Sana hizmet eden de senin hizmetçin olsun.") [Ebû Nuaym]
