https://www.youtube.com/watch?v=D7yE3nqevDQBen Nedir?Nevüs doğum izi veya ben anlamına gelen Latince bir kelimedir.
Derideki konjenital işaretler için kullanılan genel bir terimdir.
Mole Latincede “benek” kelimesi için kullanılmaktadır. Konjenital ise "doğuştan gelen" demektir.
Nevi, nevüsün çoğuludur. Konjenital neviler doğuşta mevcuttur.
İki çeşit ben bulunmaktadır: konjenital ve edinilmiş. Pek çok bebek bensiz doğar.
Zamanla benler görünmeye başlar. Yirmi yaşından itibaren çoğu insanda 20-40 civarında kolaylıkla görünebilen ve vücudunun her yanına dağılmış ben mevcuttur.
Bu benler yaşarken ‘edinilir’ ve genellikle kurşunkalemin tepesindeki silgi büyüklüğünü geçmez. Sadece bazı bebekler (100’de 1 oranında) bir benle, yani konjenital bir nevüsle doğmaktadır.
Bu benlerin büyüklükleri değişmektedir: 0,6 santimetreden küçük olabildiği gibi neredeyse tüm vücudu kaplayanı da vardır ki bunlara “dev konjenital nevüs” adı verilir.
Vücutta bulunduğu yere göre ‘’"bathing trunk nevus" veya "garment nevus" gibi isimler alır. Büyük nevi, yetişkinde 20 santimden ve bebekte 8 santimden büyük çapa sahip olarak ya da yüz veya ayak gibi bir vücut alanının büyük kısmını kaplayan diye tanımlanmıştır.
Nevi büyüklük, şekil, yüzey dokusu ve tüylülük bakımından çok çeşitlilik göstermektedir. Rengi açık tabadan simsiyaha dek değişmektedir.
Çoğu kahverenginin tonlarındadır. Bazıları ince tüylü iken çoğunda uzun, kalın, koyu renkli, kaba görünümlü veya kıvırcık tüy bulunur. Bu tüyü kesmek veya tıraş etmek gelişimini artırmaz.
Bazısı kalıcı olarak “tüyleri ürpermiş” bir görünüme sahiptir zira piloerektör adı verilen küçük kası epey büyümüştür. Bu minik kas, soğuğa maruz kaldığında insan cildi üzerindeki tüyün dimdik durmasını sağlar.
Ben Neden OlurKonjenital(doğumsal)benlerin nedeni yakın dönemde keşfedilmiş olabilir! Araştırmacılar bir fetüsün derisinin ve sinirlerinin nöroektodermal hücre adı verilen vücudun aynı temel hücrelerinden hamileliğin 8 ila 24 hafta arasında oluştuğunu bilmektedir.
Araştırmacılar HGF/SF (hepatocit büyüme faktörü/dağılım faktörü) adını verdikleri bir proteinin bu nöroektodermal hücrelerin büyümesi, göç etmesi ve "dağılmasından" sorumlu olduğunu bulmuşlardır.
Nevüs görülen bireylerde bütün hücrelerde değil ancak bazı hücrelerde HGF/SF proteininin çok fazla/yanlış tipte bulunduğunu ve neticede nevüs hücreleri olarak adlandırılan ekstra pigmentli ve anormal deri hücreleri geliştirdiğimiz bulunmuştur.
Bu hücreler "dağılır" ve neticede vücudumuza "dağılmış" benler oluşur. Derimizin yüzeyinde çok fazla dağınık ben varsa bu durumda aynı hücrelerden beynimiz içerisinde de var demektir.
Bu bazılarımızın neden hidrosefalus (beyinde su), melanom (beyinde deri kanseri) ve nörokütanöz melanosiz (beyinde nevüs hücreleri) gibi sinir sistemi semptomları gösterdiğini açıklamaktadır.
Japon bir araştırmacı yakın bir dönemde aşırı derecede / yanlış tipte HGF/SF vücut proteini bulunan fareler üretmiştir. Bilin bakalım ne oldu? Fareler satelitli dev pigmentli benler geliştirdiler! Büyüleyici değil mi? Bunleri olan bu fareler oldukça sevimli görünüyorlar... Ve tıpkı bizim gibi daha yüksek melanom deri kanseri geçirme riski taşıyorlar!
Anormal HGF/SF kazara spontan otosomal dominant genetik mutasyonlar denilen belirli bir çeşit vücut hücresi oluştururlar. Bu mutasyonlar bir sonraki nesle aktarılmaz.
Aynı ailenin iki çocuğunun da nevüs geliştirmesi için her birinin birbirinden bağımsız olarak anormal HGF/SF geliştirecek şekilde mutasyona uğraması gerekir. Elbette bu gibi bir olay bir grupta bir veya iki defa gibi çok nadiren gerçekleşir.
Nadiren nevüs görülen kişinin akrabalarından bir ikisinde de nevüs görülür. Bunun nedeni bu bireylerin bağımsız olarak mutasyona uğrayıp anormal HGF/SF vücut proteini geliştirmeleri olmaktadır. Elimizdeki 1000 ailelik grupta yaklaşık 5-6 ailede akrabalarında nevüs olan nevüslü bireyler görülmektedir.
Şu anda, anormal HGS/SF'nin oluşmasını engelleyebilecek bilinen hiçbir yöntem bulunmamaktadır. Anne babalarımızın çoğu çocuklarının dev bir ben ile doğmasından dolayı hamilelikte yaptıkları veya yapmadıkları bir şeye bağlı olarak bu durum gerçekleşip gerçekleşmediğini sormuşlardır, ancak elimizde ortak bir bulgu yoktur.
Görünen o ki, bu olaylar tamamane şansa bağlı gerçekleşmektedir. Resmin bütününe bakıldığında bir insanın başına gelebilecek çok çok daha kötü şeyler mevcutur.
Bir çoklarımız hayatı bu kadar mutlu yaşayabildiğimiz için şükrederiz. Biz; "Bu herhangi birinin başına gelebilir. Bu kişi neden ben olmayayım?" demeyi öğrenmişizdir "Neden ben?" demek yerine.
Konjenital(doğumsal) benler bebekte genel olarak hamileliğin 2nci ve 6ncı ayları arasında meydana gelirler. Bir nevüs çoğu zaman omurganın çevresinde simetrik olarak bulunur çünkü omurga ve deri aynı erken nörodermal hücrelerden beraber gelişirler.
Çok az sayıdaki vakalarda doğumdan sonra beliren ve tardif ben adı verilen benler olduğu bilinmektedır. Üyelerimizden birisi, "normal" olarak doğmuş ve 6 aylıkken oldukça büyük bir "bathing trunk" nevüsü gelişmiştir.
Benler her iki cinsiyette, bütün ırklarda ve vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir. En sık olarak Kafkas bireylerde ve en nadir Afrika kökenlilerde görülmekle birlikte İspanyol veya Asya kökenlilerde orta sıklıkta görülür.
Normal ten renginden daha koyu olan ten renklerinde dev ben oluşma riski daha düşük görünmektedir. Benler bulaşıcı değildir. Kız çocukları oğlan çocuklarından daha fazla etkilenmektedir; oran 1 1/2 kıza 1 oğlan şeklindedir.
Tek yumurta ikizlerinden birisinde dev ben görülürken diğerinde görülmediği örnekler mevcuttur. Bu ikizler aynı genleri, aynı ortamı paylaşırken aynı HGS/SF vücut proteinini paylaşmazlar! Destek grubumuzda bugüne kadar sadece bir kaç ailenin 2 üyesinde geniş çaplı benler bulunmaktadır.
Grubumuzda bir büyük-hala ve torunda sırt nevüsü ve iki kardeşte gövde nevüsü görülmüştür. Şimdiye kadar grubumuzda bulunan geniş nevüslü hiçbir bireyin nevüs görülen çocuğu olmamıştır.
Kanserleşme Riski Olan BenlerPek çok ben zararsızdır ama bazılarında melanom gelişme ihtimali daha yüksektir.
Bunlar daha büyük, daha koyu renkli benlerdir ve farklı renklerdedir.Eğer bir gün beniniz büyümeye, renginde koyulaşma ve yüzey dokusundaki değişiklikler,beninizin yanında küçük satellit bencikler, ağrı, kanama ve kaşıntı olması endişe vericidir.
Bu tür değişiklikler olduğunda ve 2 haftadan daha uzun süre devam ettiğinde tıbbi olarak değerlendirilmelidir.Ve en kısa sürede doktorunuza başvurmalısınız.
Dermatoskopik muayene benin içindeki yapıları büyütülerek görülmesini sağlayan “Dijital dermatoskop” isimli cihaz aracılığıyla yapılır.Bu muayeneden sonra doktorun şüpheli bulduğu benler cerrahi olarak çıkarılır ve patalojik inceleme yapılır.
Şüphe uyandırmayan benler ise düzenli aralıklarla kontrol edilmeye devam edilir.
Ben Tedavi YöntemleriMüdahale sonrası erken dönem izlerin görünümünün hastaya verdiği rahatsızlıklar (6-12 ay) sonrası belirsizleşen izler
İstenmeyen yara iyileşmesi (keloid, hipertrofik skar) çok nadir.
Lazerlerin Yan Etkileri Nelerdir?Lazerler deride yanık reaksiyonuna neden olabilirler. Bu durumlarda aşağıdaki yan etkiler oluşabilir:
Geçici ağrı, kızarıklık, morarma, su toplaması ve kabuklanma
Herpes Simpleks denen uçuk virüsünün aktive olması
Kalıcı olabilen beyaz veya deriden koyu olabilen cilt lekeleri
Oldukça az olmak üzere kalıcı yara izi
Lazer tedavisinde tabanda derinin alt segmentlerine uzanan benlerde melanin pigmentlerinin tekrar aktive olması ile benlerin nüksü olabilir.
Kaynak:
https://www.bentedavisi.org
