İlk defa gidecek olan hacı adaylarımız yolun başında iken şu değişmez gerçeği mutlaka düşünmeliler:
- Hacda ziyaret mekânları hep sabittir, genişlemez. Ama ziyaretçi sayısı hiç sabit değildir, hep çoğalır. Bu da, sabit mekânda her sene çoğalarak toplanan hacılarımızın izdihama maruz kalmalarına sebep olur. İşte hacının imtihanı da bu izdiham ve sıkıntı sırasında meydana gelir.
Bu kaçınılamaz gerçeği, hac ayetinin hatırlatmasından da anlamaktayız:
- Kime hac farz olursa bilsin ki, orada itişip kakışma, sataşıp dövüşme yoktur!..
Demek ki hacda böyle zorlanmalar söz konusu olacaktır. Neden bu zorlanmalar olacaktır? Çünkü ziyaret mekânı her sene genişlemiyor, ama ziyaretçi sayısı her sene genişleyip çoğalıyor. Mesela geçmişte metrekareye bir kişi basarken şimdilerde üç dört kişinin bastığı yerler oluyor. Elbette bu sıralarda sendeleyip iteleme, birinin ayağına basma, üzerine düşme gibi istenmeyen haller yaşanacaktır. İşte bu istenmeyen hallerin yaşandığı sırada göstereceği sabrı, hacının imtihanını teşkil edecek, olgunlaşmasını sağlayacaktır.
Nitekim tavaf ederken, şeytan taşlarken, arabaya binip inerken, yolda sıra beklerken bu imtihanlar hep yaşanmaktadır. Bundan dolayıdır ki, ziyaret boyunca hacılarımıza tekrar edilen ikaz cümlesi hep aynı olmaktadır:
- Sabır ya hacı, sabır!
Ne var ki oraların bu kaçınılmaz zorluklarının farkına varmayan bazı hacı efendiler, bu sıralarda hep çevresinin yanlışına takılır, hatasına kilitlenir, düzeltmeye uğraşırsa işi zorlaşır. Sadece sinirlerini değil, edep ve nezaketini de bozabilir.
Böylesine arzu edilmeyen sonuçla karşılaşmamak için yapılacak ilk şey, en önce oranın bu özelliğinin farkına varmak, kendini bu zorluklara baştan hazırlamak, kimsenin kusur ve yanlışlarıyla meşgul olmayıp hep kendi kusur ve yanlışına kilitlenmektir.
- Sabit bir mekâna sayısız insan toplanınca bu izdihamın yaşanması normaldir. Zaten biz burada mahşeri yaşıyoruz.. diyerek sıkıntıları sabırla, anlayışla karşılamaktır.
Ancak bu sabırlı anlayış söylenip yazıldığı kadar kolay olmamaktadır.
Çünkü insan hep başkasının yanlışına dikkat etmekte, kendi nefsini ise avukat gibi hep savunmaya yönelik halde bulunmaktadır.
Halbuki, başkalarının hatalarına kilitlenmenin kendisine hiç sevabı yoktur, ama kendi kusurlarını, yanlışlarını düzelterek yaptığı haccın sevabı pek çoktur. İşte Efendimiz (sas)'in müjdesi de böylesi hac için söz konusudur.
-Kim birinin hakkını almadan, kalbini kırmadan, şartlarını yerine getirerek yaptığı hacla evine dönerse anasından yeni doğan çocuk gibi (günahsız) dönmüş olur!
Kim istemez anasından yeni doğmuş çocuk gibi tertemiz masum olarak evine dönmeyi? Elbette herkes ister. Ancak böyle bir müjde, ne kadar sabır, tevazu gösterilir, saygılı hürmetli davranılırsa o ölçüde de söz konusu olacaktır elbette..
Yoksa, yolculuk boyunca kendi kusuruna hiç bakmadan, hep en iyi yerde oturup, en iyi yerde yatıp, en iyi yerde yemek yemeye kendini layık gören, bunları temin için de her türlü tartışmayı, kırıp dökmeyi göze alan hacı efendi için, anasından yeni doğmuş çocuk gibi evine dönme müjdesi söz konusu olmayacaktır herhalde... Hangi sabrı göstermiş, hangi fedakârlıkta bulunmuş, hangi hakkından vazgeçme örneği vermiş ki onun karşılığı olarak söz konusu olsun böyle eşsiz mükâfat?
Haccın her anında bu gerçekleri düşünmelerini dilediğimiz muhterem hacı adaylarımıza son söz olarak diyoruz ki:
Haccınız mebrur, sayiniz meşkur, ibadetleriniz de makbul olsun efendim, yeni doğmuş masumlar gibi dönesiniz evlerinize inşallah.
Ahmet Sahin
