Engelli çocuklar ve Kardeşleri..
Çocuklardan birinin engelli olması, anne-babanın yanında ailede herkesi ve diğer çocukları da etkiler. Çocukların engelli bir kardeş sahibi olma konusunda gösterecekleri tepki engelin tipi, çocukların yaşları, engelli çocuğun yaşı ve bu durumun aile içinde nasıl idare edildiğine göre değişebilir. En önemlisi de anne-babanın durumu nasıl idare ettiği ve tüm çocuklara ihtiyaçları olan ilgiyi gösterip gösteremediğidir. Engelli çocukların kardeşleri de anne-baba gibi kayıp duygusu yaşayabilirler. Onların duygularının da dikkate alınması ve anlayış gösterilmesi son derece önemlidir. Sağlıklı kardeşler engelli kardeşleri ile mutlu bir ilişki kurabilir ve bu ilişkiden sevgi dolu, düşünceli genç insanlar olmalarını sağlayacak pek çok şey öğrenebilirler.
Engelli bir kardeşi olan çocukların sıklıkla yaşadığı zorluklardan bazıları şunlardır:
Aile hayatının engelli çocuğun tedavi ve eğitim ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla farklı bir şekilde düzenlenmesi gerekebilmektedir.
Ailece yapılacak dışarı gezmeleri ve ailenin katılabileceği aktiviteler etkilenebilmektedir..
Anne-baba sağlıklı çocuklara yeterince zaman ayıramayabilmekte ve yeterli dikkati gösteremeyebilmektedir. Bu durum çocukların kıskançlık duymasına ve engelli kardeşleri ile kavga edemeyeceklerini bildiklerinden, birbirleri ile kavga etmelerine neden olabilmektedir.
Engelli kardeşlerine karşı sevecen olmaları veya ona bakmaları beklendiğinden, şikayet ettiklerinde suçluluk duygusu hissedebilir, kendi arkadaşları ile birlikteyken engelli kardeşlerini yanlarında istemeyebilirler.
Engelin kendilerini de etkilemesinden korkabilirler. Bunun kendilerine bulaşmayacağını ya da kendilerinin de engelli olmayacağını anlamayabilirler.
Arkadaşları ile birlikteyken engelli kardeşlerinin davranışlarından utanabilirler.
Engelli kardeşin bakımında anne-babaya yardımcı olmaları istenebilir ama bunu kabul etmeyebilirler.
Özellikle anne-baba yastaysa veya birbiri ile tartışıyorsa (stres altında sıklıkla olabilen bir durumdur) anne-babanın sorun karşısında gösterdiği tepkilerden dolayı kaygı ve öfke duyabilir.
Anne-babanın hayal kırıklığını telafi etmek amacıyla kendilerini başarılı olma baskısı altında hissedebilir.
Anne-babalar ne yapabilir?
Arkadaşlarına kardeşlerinin engelini nasıl izah edeceklerini belirlemelerinde onlara yardımcı olmalıdırlar.
Çocuklar kendi başlarına da gelmesinden veya soruna bir biçimde neden olmuş olmaktan endişe edebileceği için, kardeşlerindeki engelin nedenleri çocuğa net ve anlayacağı bir şekilde açıklamalıdırlar.
Çocuğun olan biteni anlayabilmesi için, sorularını açıkça sorabilmesine izin vermeli ve bu soruları yanıtlamalıdırlar.
Çocuğun duygularını dinlemelidirler. Ailedeki tüm çocuklarla ayrı ve özel zaman geçirmeye gayret etmelidirler.
Tüm çocukların başka çocuklarla zaman geçirmeye ihtiyacı vardır. Kardeşinin bakımına yardımcı olması da güzel bir şeydir ancak oynamak ve arkadaşlarıyla birlikte olmak için de bol bol zamanı olmalıdır.
Engelli kardeşin bakımına dahil olmalarına izin vermelidirler. Örneğin kardeşleri için giysi seçimine yardımcı olabilirler.
Çocukları engelli kardeşlerinin başarılarından gurur duymaya ve bunu başarmak için aştığı zorlukları fark etmeye teşvik etmelidirler. Bu başarılardan anne-baba olarak kendilerinin de gurur duyduğunu görmelerini sağlamalıdırlar.
Engelli çocuğun diğer çocukların eşyaları veya çalışmalarına zarar vermesini önlemelidirler. Böyle bir sorun varsa, çocuklara eşyalarını koyabilecekleri güvenli bir yer sunmalıdırlar..
Diğer çocukların da kendi hayatlarını yaşayabilmeye ihtiyaçları olduğunu ve kendilerini yük altında hissetmemeleri gerektiğini unutmamalıdırlar. Engelli çocuğun geleceğine yönelik planlar yapmalıdırlar..
Unutmayın, anne-babanın engelli çocuğu idare ediş biçimleri diğer kardeşlerin tepkisini de etkileyecektir. Sağlıklı çocukların kendi yaşamlarını yönlendirebilmek için zaman ve fırsatlara ihtiyacı vardır. Kardeşler desteklenirlerse, hep birlikte mutlu olabilir ve birbirlerinden zevk alabilirler. Engelli çocukların anne-babaları genellikle çok meşguldür, bu nedenle diğer çocuklarınıza da zaman ayırabilmek için gerektiğinde yardım almaktan kaçınmayın. Ailenizdeki her çocuk önemlidir ve kendisini özel ve değerli hissetmeye ihtiyacı vardır..
