Ebru için gerekli olan malzemeler boya, kitreli su, sığır ödü, kağıt, tekne, fırça, biz ve taraklardır. Ebru yapımının zor olan kısmı bu malzemelerden kitreli su ve boyanın hazırlanması kısmıdır.
Geven denilen otun gövdesinden elde edilen ve beyaz renkli bir tür zamk olan, baharatçı veya aktarlarda satılan kitre belli oranda, suyla bir kabın içinde karıştırılır. Oluşturulan bu karışım arada yoğrularak ve karıştırılarak 12 saat kadar bekletilir. Kitre bu süre sonunda suda erir ve karışım boza kıvamından biraz daha seyrek bir hal alır. Hazırlanan sıvı ince bir tülbent ile süzülerek temizlenir. Kitreli su son haliyle tekneye yavaşça ve köpürtmeden boşaltılır.
Ebru teknesi genellikle dikdörtgen biçiminde yayvan bir teknedir, alüminyum bir baklava tepsisine benzer.
Katı halde bulunan toprak ebru boyalarının kullanılabilir hale gelmesi için önce iyice ezilmesi ve mümkün olduğunca toz haline getirilmesi gerekir. Bu işlem mermer üzerinde “desteseng” adı verilen bir taş yardımıyla ezilerek yapılır.
İyice ezilen ve su ile macun kıvamına getirilen boyanın içine öd katılır, katılan ödün miktarının doğru ayarlanabilmesi için, kitreli su üzerinde denemeler yapılır. Boya fırça ile kitreli suya serpilir. Boya, içindeki öd miktarına bağlı olarak dağılır, su üzerindeki boya açılımlarına bakarak istenilen kıvam sağlanır. Hazırlanan boyalar ayrı ayrı kaplarda saklanır.
Boyalarda ana renkler şunlardır; mavi ( Lahor çividi ), sarı ( arsenik sülfür içeren toprak), kırmızı ( demir oksit içeren toprak ), siyah ( siyah oksit-is ) ve beyaz ( üstübeç ).
Ara renkler elde etmek için ise, bu renkler belli oranlarda karıştırılır. Yeşil rengi elde etmek için sarı ve mavinin, mor rengi elde etmek için mavi ve kırmızının belli oranlarda karıştırılması gibi. Rengi açmak, ebruda soluk desenler oluşturmak içinse boyaya su katılır.
Bu malzemeler hazırlandıktan sonra tekne içindeki kitreli su üzerine at kuyruğu kılından ve gül dalından yapılmış fırça yardımı ile boya serpilir. Serpilen boya su içinde yayılır. Su üzerinde oluşan ebru desenleri kitreli suyun yoğunluğu ve özgül ağırlığına, boyaların içindeki öd miktarına, ortamın sıcaklığı ve nemine bağlı olarak değişiklik gösterir.
Boya su üzerinde fırçayla serpildikten sonra yayılmaya başlar. Yayılan boyanın üzerine daha koyu renkli boyalar bizin ucuyla damlatılır. Oluşturulan noktalara bizle lale, gül veya gelincik gibi şekiller verilebilir. Veya tarakla tarama ebru desenleri oluşturulabilir.
Desenler oluşturulduktan sonra ebrulanacak kağıt yavaş ve dikkatli bir şekilde teknedeki kitreli su üzerine kaydırmadan yatırılır. Su ile kağıt arasında hava kabarcıkları oluşmaması için kağıdın üzeri elle sıvazlanır. Eğer kağıt ile kitreli su arasında hava kabarcığı kalırsa bu kısım boya almaz ve desenin bu bölgesi boş kalabilir.
Boyaların kağıda geçmesi için bu şekilde 10 saniye kadar beklenir. Ebrulanan kağıt iki ucundan tutularak yine dikkatlice teknenin bir kenarından sıyrılarak çekilir ve kitreli suyu süzdürülür.Daha sonra kağıt kurumak üzere düz bir zemin üzerine konulur. İstenirse kuruyan ebrulu kağıt mührelenerek düzeltilip yüzeyi parlatılır.
https://www.ismekkurs.com/ebru-kursu
